Sint-Margriete : WO I : Brievensmokkel langsheen "den draad"

De dodendraad langsheen de grens tussen het bezette België en het neutrale Nederland was ook een middel om de communicatie tussen de burgers en tussen de strijdende partijen onderling, te controleren ! Er werden strenge regels uitgevaardigd in verband met het postverkeer. De correspondentie vanuit Nederland naar België en omgekeerd moest een vaste censuurroute volgen. Het spreekt voor zich dat heel wat brieven deze weg moesten mijden, wilden ze hun bestemming bereiken ! Daarom kozen heel wat soldaten ervoor, indien dit mogelijk was, een correspondentieadres te bemachtigen in het neutrale Nederland. Daar waren heel wat bemiddelaars actief die post smokkelden van en naar het bezette België. Dit was nochtans niet zonder gevaar, men riskeerde grote boetes, sommigen die betrapt werden, werden ter plekke doodgeschoten of later gefusilleerd. Zelfs enkel het bezit van brieven werd in de grensstreek bestraft met een boete vanaf 20 mark of met 1 jaar hechtenis. Toch hield dit de mensen niet tegen om brieven over de grens te brengen en dit in beide richtingen !

Ook in Sint-Margriete vinden we een voorbeeld van hoe op een vernuftige manier de bezetter om de tuin werd geleid ! Nadat de Duitsers bij hun inval in België de verdediging in Luik en Antwerpen met bombardementen en bloedige gevechten onder de voet hadden gelopen, vluchtte wat nog overbleef van ons leger en niet de richting Westhoek koos, naar het neutrale Nederland waar ze overeenkomstig de strijdwet ontwapend werden en in interneringskampen ondergebracht. Bij die duizenden soldaten was ook Eugeen Van Vooren uit Sint-Margriete. Charles Wijffels, een familielid van hem woonde in Sint-Kruis Nederland op de grens met België en diens dochtertje Marie geboren in 1910 kreeg de toelating naar school te gaan in Sint-Margriete België. Eugeen stuurde zijn brieven aan het adres van Charles in Sint-Kruis waar ze in de zoom van het rokje van Marietje werden genaaid en in Sint-Margriete op school door de zusters er werden uitgehaald en aan de moeder van Eugeen bezorgd. Het antwoord van de moeder aan haar zoon ging langs dezelfde weg !

 Op onderstaande foto zie je de kinderen van Charles WIJFFELS en Marie DE SUTTER van St.Kruis. Het enige meisje op de foto is MARIETJE WIJFFELS die de briefjes van Eugeen Van Vooren uit Nederland aan zijn moeder Nathalie WIJFFELS in Sint-Margriete in de zoom van haar rokje oversmokkelde op levensgevaar !


De foto werd genomen tijdens de oorlog, nadat René, hun zoontje van 6 jaar, in 1914 gestorven was. Deze foto werd bezorgd via illegale weg aan Rik Maeyens en zijn echtgenote Sophie De Roose die met hun dochter Maria Maeyens een kruidenierswinkel uitbaatten op het dorp, niet ver van de kerk. Hij droeg op de achterzijde de geruststellende boodschap : “wij stellen het nog allen goed”

Waarom deze boodschap ?

In die tijd was het de gewoonte dat elke zondag de “bazinnen” van de verschillende polderboerderijen, als ze al niet gebracht werden met het gerij, hun fiets stalden in de werkstal van mijn grootvader en na de obligate zondagsmis, in de winkel hun nodige kruidenierswaren kochten of  bestelden, terwijl ze in de “beste kamer” ernaast konden genieten van koffie met boterkoeken. Een enige gelegenheid voor sociaal contact waar ze tijdens de week, door het werk geen tijd voor hadden. Bovendien woonden ze relatief ver uit mekaar, zodat dit hét moment was voor het uitwisselen van allerlei nieuwtjes. En niet te vergeten, de communie tijdens de mis was een verplicht nummer, en toen moest je daarvoor nuchter zijn !
Zo was na een eind fietsen door weer en wind met een ledige maag, of in het open rijtuig, plus het bijwonen der mis, vooraleer de weg terug aan te vatten, een warme tas thee of koffie, inclusief een goede jonge of oude klare, met enig vast voedsel, een welkome versterking !
En bazin Wijffels, bazin Bonte, bazin Serrarens, … enz. apprecieerden dat, en toen de Grooten Oorlog onze grens met Holland sloot, mochten ze 4 jaar lang niet meer naar België zonder speciale toelating.
Daarom, wegens de jarenlange vriendschap was er een speciale band ontstaan, die de aanleiding was tot het geven van een teken van leven !
Op de foto zie je nog  Raymond, Remi, Honoré en Gerard die helaas kort na de oorlog in 1920 overleed.
Op onderstaande foto zie je rechts de kruidenierswinkel met daarvoor Maria Maeyens en haar moeder Sophie De Roose.





Geen opmerkingen:

Een reactie posten