Sint-Laureins : Bouw van een rijkswachtkazerne te Watervliet.

In Sint-Laureins waren de gendarmes reeds aanwezig vanaf 15 november 1885. Burgemeester Leopold De Zutter had gronden opgekocht op het Moleneinde, waar hij een paar huizen liet bouwen op zijn eigendom om te verhuren aan de douaniers die ook in Sente gevestigd werden, en een rij huizen, de door ons gekende gendarmerie, voor de huisvesting van de rijkswachters. Eerst waren dit huizen zonder verdieping maar in 1890, op verzoek van "hogerhand" wordt er een verdieping op gebouwd ! Het moet wel gezegd, de gendarmerie bracht voor Sint-Laureins heel wat voordelen mee !
Het woord gendarmerie wordt in de omgangstaal zowel gebruikt voor het gebouw, de kazerne, als voor de instelling, de rijkswacht. Gendarme is de verbastering van het Franse "gens d'armes" personen met wapens.
De rijkswacht werd in onze contreien in 1796 opgericht onder het Frans bewind. Van oorsprong was het een militair korps, een onderdeel van het leger en viel het onder het Ministerie van Landsverdediging, Justitie en Binnenlandse zaken. De eenheden werden verspreid over het platteland en gelegerd in kazernes, wat vooral in vroegere tijden zonder telefoon en radioverbindingen en ook 's nachts het voordeel had snel in groten getale te kunnen optreden, om misdaadbendes efficiënter te kunnen bestrijden.
Bij de bespreking van het Budget der Gendarmerie in 1894 vestigt volksvertegenwoordiger baron Arnold t' Kint de Roodenbeke de aandacht van de Minister op de bijzondere toestand van het arrondissement Eeklo, nabij de Nederlandse grens. 't Getal misdaden is in dat gedeelte van het land toegenomen en er dienen veiligheidsmaatregelen genomen te worden. De regering heeft reeds een brigade opgericht te Sint-Laureins en de getalsterkte der brigade van Assenede verhoogd, doch Watervliet en nog andere gemeenten zijn niet beschermd. Hij stelt zich de vraag of de bestaande brigades der omstreken niet dienen versterkt te worden, zo niet, of er geen brigade zou moeten geplaatst worden te Watervliet, die zich met de maréchaussée zou verstaan, zodat beide landen het onderling eens zouden kunnen worden om de veiligheid der grens te verzekeren ?
Het staatsblad van 06.08.1901 tenslotte bevat het stichten van een gendarmerie te voet te Watervliet !

De bouw der kazerne kon dus beginnen en verliep zonder, omzeggens, grote problemen. Op dinsdag avond 24.11.1903 bij werken aan een put bij de in opbouw zijnde gendarmerie is Bruno Van de Woestijne, broer van de aannemer, wel voorover in de put gestuikt. Hij kloeg over inwendige pijnen, zodat hij, overgebracht naar zijn logement, moest verzorgd worden door de geneesheer van Watervliet.
In het verslag van de begroting van het Korps der Gendarmerie voor het dienstjaar 1905 staat vermeld dat door het Ministerie van Oorlog in 1904 de brigade in Watervliet werd ingericht.
Zowel in Sint-Laureins als Watervliet was de aanwezigheid der gendarmes een vertrouwd beeld en hebben ze hun nut bewezen, waarvoor we ze enkel dankbaar kunnen zijn, ook al kwamen ze hier en daar ook wel eens ongelegen !
De demilitarisering van de Rijkswacht ingevolge de wet van 24 juli 1992 verbrak de banden met het Ministerie van Landsverdediging en stelde hen onder het politieke gezag van de Ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie.
In 2001 ging de Rijkswacht uiteindelijk op in de Federale Politie, op lokaal niveau zijn de territoriale brigades van de Rijkswacht samengegaan met de korpsen van de gemeentepolitie.
En de kazernes, wel die hebben hun dienst gedaan, en ondergaan hetzelfde lot als heel wat openbare gebouwen in onze tijd !!!