Naast de militaire artsen die de legers vergezelden, had men dus in vroegere tijden de chirurgijns die vooral op het platteland en in de buitenwijken der steden actief waren, dokters opgeleid aan een faculteit werkten meestal in de steden bij de hogere stand, maar werden ook te hulp geroepen als de chirurgijn het niet meer zag zitten of bij ingrepen die hij niet aankon. Maar door het bijgeloof en wegens de ongeletterdheid van de grote massa, tierden charlatans en kwakzalvers welig en dat niet alleen bij kermissen en op jaarmarkten! Maar stilaan zag men het aantal van de chirurgijns verminderen ten voordele van de universitair opgeleide dokters die in aantal toenamen. En in de 18e en 19e eeuw werd alles nog eens streng gereglementeerd ten tijde van de napoleontische tijd. Het monopolie op de uitoefening van de geneeskunde werd bovendien toegekend aan twee categorieën geneesheren de artsen en de gezondheidsfunctionarissen en vanaf de Franse Revolutie tot het einde van de 19e eeuw zou dit zo blijven, ondanks de misnoegdheid van de echte dokters!
Zo is de wet van 19 ventôse jaar XI (1803) met betrekking tot de geneeskunde een compromis tussen het Ancien Régime en de Revolutie om de orde te herstellen in de gezondheidsberoepen nl. artsen en chirurgen die afgestudeerd zijn aan de faculteit en anderzijds de gezondheidsfunctionarissen zijnde beoefenaars die niet over de nodige bescheiden beschikken maar hun praktische ervaring hadden laten valideren door een universitaire jury. In 1892 werd de titel gezondheidsfunctionaris opgeheven!
Dit is niet het enige gebied waarbij de Franse overheersing orde op zaken gesteld heeft en die toch wel goede verbeteringen waren, ook voor ons. Er heerste in die tijd in Frankrijk een chaotische toestand en toen Napoleon Bonaparte ten tonele verscheen liet het volk hem toe om alleenheerser te spelen waardoor hij heel wat wetten kon invoeren, die toen hij ook in onze contreien de plak zwaaide, ook ons ten goede kwamen. Op 5 mei dit jaar is het 200 jaar geleden dat hij stierf en zijn verwezenlijkingen zijn niet allemaal zo fraai, oorlog voeren was zijn geliefde bezigheid en in bescheidenheid blonk hij allerminst uit, hij liet zich keizer kronen in 1804 en bleef tot 1814 Keizer der Fransen. Maar vergeet niet dat hij in 1794 het rechts rijden invoerde en in 1789 alle lokale maten afschafte en het decimaal metriek stelsel verplichtte. Hij voerde in 1799 een nieuwe grondwet in, en in 1804 een burgerlijk wetboek. Hij voerde de Burgerlijke stand in, het verplicht bijhouden van geboorten, huwelijken, scheidingen en overlijdens en ook het Kadaster of het register van onroerende zaken. In 1805 heeft Napoleon ook de straatnamen officieel ingevoerd en de verplichting de huizen te nummeren en op 18 aug 1811 verplichtte hij iedereen een vaste familienaam te kiezen en zich te laten inschrijven!
Bij de eerste authentieke dokters te Sint-Laureins komt vooral de naam GEERSENS naar voor, vader en zoon die samen de 100 jaar praktijk rondgemaakt hebben. Dr. DESIRE GEERSENS werd geboren te Oostende 14.02.1803 als zoon van Frans en Maria Anthuys en overleed te Brugge 28.05.1889. Hij was gehuwd met Dupont Thérèse en studeerde geneeskunde aan de universiteit van Gent. In 1827 vestigde Désiré Geersens zich als nieuwe geneesheer te Sint-Laureins. Een klein zangkoortje van 5 pers. door Dr. Geersens in het leven geroepen in 1829 en waarvan hij bestuurder was, lag aan de basis van de muziekmaatschappij. In 1839 was reeds sprake van een muziekmaatschappij en met "Concordia" verwierf Dr. Geersens als dirigent in heel het Meetjesland vele successen en nam hij deel aan heel wat festivals. Gedurende de Belgische Omwenteling was hij in dienst als militair geneesheer en kwam in 1834 terug te Sint-Laureins waar hij Dr. Lintel als collega ontmoette. Dr. Geersens woonde eerst op de hoek Leemweg - Brieversweg oost, maar weldra kocht hij de woning van de oude gilde "Het Schuttershof" waar hij zijn intrek nam.
Bij de verkiezing van 21 juli 1834 wordt Dr. Geersens verkozen en wordt zo de vierde burgemeester van Sint-Laureins. Bij de nieuwe verkiezingen van 1842 wordt Dr. Geersens niet herkozen als burgemeester, maar na het ontslag van burgemeester Bovijn werd Dr. Geersens voor de tweede maal verkozen tot burgemeester, maar na een hevige kiesstrijd in 1854 moet hij het onderspit delven t.o.v. Frans Huyghe en hij verlaat teleurgesteld de gemeente wanneer zijn zoon Juul Geersens zijn studies van vroed- heel- en geneeskunde had beëindigd en zich te Sint-Laureins vestigde. JULES GEERSENS werd geboren te Sint-Laureins op 21.04.1850 en stierf hier op 24.11.1927. Hij was gehuwd met de Hoon Marie van Bassevelde, zij kregen drie kinderen waarvan de dochter Suzanne Geersens °SL 01.01.1890 en +Wat 25.10.1956 huwde op 12.06.1909 met Paul De Scheppere en die woonden op het "kasteel Stoffelt" te Watervliet. In 1927 vierde Dr. Jules Geersens zijn 50 jaar geneesheer te Sint-Laureins en ontving hierbij het ereteken ridder in de Kroonorde. In 1928 wordt de studie van notaris Bauwens te Sint-Laureins gevestigd in het huis van Dr. Geersens vooraleer verdergezet te worden in de Leemweg.
Niet alle dokters kwamen van buiten de gemeente. Doktoor ALFONS DE RYCKE was geboren te Sint-Laureins op 22.06.1857 en stierf hier na een ongeval op 21.05.1906. Hij was dokter sedert 1888.
Jozef De Rycke en zijn Hortensia pachtten een hofstede met een stuk land vanaf de Brieversweg tot aan de Vlotweg (kad. 516-520) op Moershoofde en bouwden daarnaast een brouwerij waar zij gingen wonen, geneesheer De Rycke woonde bij hen in. Op donderdagmorgen 06.08.1903 komt een wagen met vlas van Sluis hier voorbij op Moershoofde. Het zoontje, 6 jaar oud, van Louis De Smet van den Oosthoek, op weg naar school, geraakt onder de wagen recht voor de deur van Dr. De Rycke. Zijn meid raapt het kind op en draagt het in huis waar de dokter het overreden been inzet. In die tijd was het ook allesbehalve veilig. Op maandagnamiddag 29.01.1906 was Dr. De Rycke op weg naar St.Kruis zijn zieken gaan bezoeken. In het naar huis keren, gekomen op het grondgebied van Eede wijk Vuilpan omstreeks 6.30 uur 's avonds werd zijn rijtuig opeens door twee mannen stilgehouden. De dokter wist uit de handen van zijn aanvallers te ontsnappen, doch deze zijn niet gekend.
Op zondagavond 20.05.1906 rond 9 uur kwam hij van Sint-Margriete met paard en gerij en is waarschijnlijk in slaap gevallen, hetgeen nog meer gebeurde. Een veronderstelling daar men 's anderendaags in de Vlamingstraat zijn zweep vond. En toen het paard voorbij het plein is gelopen, waar een circus stond is het waarschijnlijk door het vreemd lawaai op hol geslagen en ongeleid naar huis gelopen. Het weder was slecht en daardoor was er geen mens op straat om hulp te bieden. Daar de dokter op Moershoofde woonde moest hij over de brug en voor de vaart is de dokter uit het rijtuig gesprongen misschien uit schrik dat het paard in het water zou terechtkomen, of uit het gerij gevallen terwijl het paard verderliep naar huis. De gewonde dokter kon nog op eigen kracht tot in de herberg van Verstraete, over de brug geraken en daar vroeg hij naar zijn zuster. Het waren zijn laatste woorden en nadat hij naar huis gebracht werd en Dr. Geersens en Dr. Janssens van Kaprijke vruchteloos getracht hebben hem te reanimeren is hij om halfvier gestorven. Bij de teraardebestelling de volgende zaterdag werd de lijkstoet voorafgegaan door de fanfare "Concordia" en de veloclub van Sint-Margriete twee maatschappijen die de afgestorvene nauw aan het hart lagen. De lijkbaar werd gedragen door de leden van de "Vriendenkring" waarvan de overledene sinds een drietal jaren voorzitter was, gevolgd door de bedroefde familie en een ontelbare schare vrienden en kennissen, waaronder al de aanzienlijke personen der gemeente, alsmede een groot aantal vreemdelingen en verschillende collega's uit de omliggende dorpen. De offerande in de kerk duurde 35 minuten en aan het graf werd een indrukwekkende lijkrede uitgesproken door een lid van de "Vriendenkring" waarna dokter Geersens het woord nam om namens de bond der geneesheren een laatste vaarwel aan hun overleden collega toe te sturen. Beiden waren van Sint-Laureins geboortig en kenden elkaar dus goed en over de 17 jaar dat Dr. De Rycke in Sint-Laureins als dokter werkzaam was kon Dr. Geersens niet anders dan met lovende woorden afscheid nemen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten