Zo bijvoorbeeld van een kasteel dat al zeer vroeg zou verdwenen zijn op het einde van de Goochelarestraat, het walleken, waar zich de legende van de Groene Juffrouw afspeelt. Of een kasteel in de Comercaatsweg, of in de Molenstraat ? Men staaft dit met de bewering dat er in de omgeving nog wallen en stenen fundamenten gevonden werden. Vanzelfsprekend een pover argument !
Is dit alles louter fantasie ontstaan tijdens de lange winteravonden rond het haardvuur ? Of zorgden de vele overstromingen en vloedgolven van de allesverwoestende zee of de moordende brandstichtingen van de voorbijtrekkende legers ervoor dat de rampverhalen bij het doorvertellen nog werden aangedikt ? Dat de Goochelarestraat , één der schoonste en rijkste straten van Sente in de 16e eeuw en een snelle verbindingsweg tussen Brugge en Gent, door de gereformeerden platgebrand en totaal vernietigd werd is daarentegen de realiteit, vandaar de dunnere bewoning heden te dage !
Maar wat te denken van het kasteel Pronkenburg ?
-In zijn boek "Uit de kronieken van Sint-Laureins voor 1900" stelt onderpastoor Bernaert dat men verder nergens iets terugvindt omtrent het bestaan.
-Dat de benaming vroeger wel meer voorkwam blijkt uit het volgende : In Kapelle, Zeeland, Nederland heeft men onlangs graafwerkzaamheden uitgevoerd in verband met het bestaan van een laatmiddeleeuws kasteeltje "Pronkenburg" waarover helaas verder ook weinig bekend is. Dichterbij, in West-Vlaanderen te Lissewege bij Brugge in de omgeving van Damme en Knokke bevindt zich in de Ter Doeststraat, het 18e eeuwse "Pronkenburg" een omwald landhuis met eigen slotgracht.
Maar is er nu een verband tussen Sente en Pronkenburg ?
- In het werk van Frans De Potter en Jan Broeckaert "De Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen - Sint-Laureins (1868-1872)" lezen we o.a. "Men treft te Sint-Laureins maar weinig bos meer aan. De meeste bossen die men er vroeger had, besloegen de wijken Gogelare en Warandebos. Geen enkele oude pachthoeve dezer gemeente is ons bij name bekend. Daarentegen had men hier,dichtbij de kerk, een kasteel, Frankenburg geheten."
-In de notities van pastoor De Swaef, genoteerd op het einde van de 19e eeuw, na consultatie van oude manuscripten en na gesprekken met zijn parochianen, is er sprake van arduinen palen, overblijfselen van een kasteel, verdwenen bij het delven van de vaart te Sint-Laureins. "Een Heerlijkheid van Pronkenburg of Pronkenberg, lag zuidelijk van het kerkhof te Sint-Laureins. Rond 1850 tekende de ligging zich nog duidelijk af, maar in 1880 zijn de resten totaal verdwenen. Dit kasteel bestond al niet meer in 1554."
-In een landboek vond de heer Hugo Notteboom bij één van zijn menigvuldige opzoekingen onderstaande schets van de kerk en het kerkhof te Sint-Laureins, waar bij perceel 10 als eigenaar vermeld wordt : "heer en meester Ignace van Steelandt met een bewalden hof aan het kerkhof, dictum pronckenburgh"
-In de zijgevel aan de zuidkant der kerk zijn sporen gevonden van een dichtgemetste toegangsdeur, waarvan de overlevering zegt dat ze in verbinding stond met het kasteel zodat de kasteelheer en zijn gevolg de diensten konden bijwonen via een private ingang.
-Bij het bouwen van het huis juist naast de kerk, dorpsstraat, 115, in 1969, zijn wij gestoten op eigenaardige ondergrondse bouwsels. Halverwege de zijgevel moest onder de ter plaatse gegoten trap gezorgd voor een stevige fundering. Bij het delven stootten wij op een doolhof-achtige constructie van evenwijdige keiharde muren, waar met moeite stukken konden worden van afgeschoten. Op de scheidingslijn met het kerkhof hebben we bij de graafwerken twee vuilniszakken vol aardewerk scherven samengeraapt. Ofwel was daar een wal geweest die gedempt was geworden met aardewerk- afval, of er woonde daar een pottenbakker met een grote productie ! Er waren stukken van grote en kleine borden met op de rand fel gekleurde versieringen en tevens oren en stukken van potten en kruiken. Door de toenmalige grafdelver Cyriel Buysse werd mij verteld dat hij in het verlengde van deze vindplaats heel frequent soortgelijke scherven en brokstukken tegenkwam.
Hoe dan ook, als daar ooit iets zou gestaan hebben, moet het dus voor de bouw der kerk, dus waarschijnlijk voor 1500 zijn geweest; en daar we mogen veronderstellen dat een kerk op het hoogste punt werd gebouwd, is die plaats voor een soort versterkte woonst niet zo gek ?
Aan jouw de keuze, te geloven of niet in het bestaan van Pronkenburg, maar ook al is het enkel een vrome wens die in de loop der tijd voor waar werd aangenomen, het is en blijft een mooi verhaal !
Geen opmerkingen:
Een reactie posten