Sint-Laureins : Verdwenen gebruiken - De Processie.

Het is helemaal niet, omdat ik overtuigd katholiek ben, alhoewel niet fanatiek, dat ik met enige nostalgie terug denk aan de speciale sfeer en gezellige drukte, die elk jaar weer, de processie met zich meebracht. Jaarlijks trok de processie tweemaal door de voornaamste straten van het dorp, op 15 augustus het feest van Maria Tenhemelopneming en op de zondag na Sacramentsdag die valt op de tweede donderdag na Pinksteren. Reeds dagen vooraf begonnen de voorbereidingen voor die grote gebeurtenis. De bewoners van de woningen op de ommegang gelegen, keken in hun hof welke bloemen ze zouden kunnen versnipperen of welk groene hagen ze konden snoeien om op de bewuste morgen de omloop van de processie met het kleurrijke mengsel te bestrooien als verering van het Allerheiligste en in uiterste nood, bij gebrek aan fris groen en kleurige bloemblaadjes, werden dan ook soms gekleurde papiersnippers gebruikt.
In het klooster werden de processiekleren en attributen nagezien en klaargelegd en in de kerk zelf werden de heiligenbeelden van hun sokkel gehaald en onderaan hun pilaar klaargezet op een draagbaar die rustte op het plooibare onderstel. Zo daalden o.a. den H. Antonius van Padua, den H.Vincentius, de H. Theresia, de H. Agnes, den H. Franciscus Xaverius, O.L.Vrouw, den H. Blasius, den H. Gerardus, den H. Jozef, den H. Aloïsius, de H. Moeder Anna, e.a. twee maal 's jaars af van hun vertrouwde standplaats om een stapje in de wereld te zetten ! De troonhemel werd voor het altaar klaargezet en de vier grote lantaarns, die momenteel in de hoeken van het koor zijn opgesteld, werden opgeblonken.
De zondagmorgen zelf werden de straten van de ommegang met het mengsel van de bloemsnippers gestrooid, sommige woningen werden versierd, de meeste bevlagd en iedereen die woonde op de door de processie gevolgde weg, haalde een beeld van het H.Hart of van O.L.Vrouw of bij gebrek hieraan van een andere heilige, van op de schouwmantel uit de "beste plaats", om die tussen twee brandende kaarsen, geflankeerd door twee bloemenruikers, voor het raam te plaatsen, tegen het ogenblik dat het Allerheiligste zou voorbijkomen. En dan maar stilletjes hopen dat de glasgordijnen die toen nog elk raampje sierden ver genoeg van de kaarsen bleven zodat ze geen vuur vatten !
Vroeger dan gewoonlijk was het een zenuwachtige bedoening op het dorp, van mensen die naar de hoogmis gingen, en van anderen, groot en klein, die zich naar het klooster spoedden, waar de taken die o.a. op school waren voorbereid, werden verdeeld, de processiekleren werden aangetrokken, de bordjes met allerlei opschriften werden uitgedeeld, en waar iedereen tenslotte in zijn groep werd geplaatst waarin hij of zij moest opstappen.


Na de hoogmis dan begonnen de klokken te luiden, zette de stoet zich in beweging en aan de kerk sloten de priesters en de andere bedienaars, de notabelen en het zangkoor daarbij aan. Van aan de kerk ging het richting Moleneinde, de pastoor droeg de monstrans met het Allerheiligste en stapte mee op onder een baldakijn of troonhemel, welke men kortweg "den hemel" noemde, en omdat die redelijk zwaar was, werd die gedragen door vier kloeke kerels. Ze werden geflankeerd door de vier grote lantaarns, eveneens gedragen door even zo veel sterke mannen. Ze werden vooraf gegaan door een groep meisjes met korfjes vol bloemsnippers die ze nu en dan, al zingend uitstrooiden in de richting van het Allerheiligste. Naast en achter hen liepen twee rijen prominenten van de gemeente met flambeeuwen. Hierbij liepen ook de kerkbedienaars, kerkzangers en misdienaars. Hier was dus ook verscheidene jaren mijn plaats als wieroker, taak voorbehouden aan de misdienaar die het langst in dienst was.
De groepen in de processie waren verscheiden, de jongensschool had een groep "aan onze helden" bordjes dragende met de namen der gesneuvelden van beide oorlogen, maar de meeste groepen waren uitbeeldingen van godsvruchtige taferelen, het Lam Gods of O.L.Vrouw met het kindeke Jesus, wiens mantel, mooi opengespreid, werd vastgehouden door enkele maagdekens, of taferelen heiligenlevens voorstellend, enz...en natuurlijk het hele gamma heiligenbeelden zelf.
Langsheen de ommegang bevonden zich vier kapellen die gebruikt werden als rustaltaren, de dragers van de beelden konden hun last even op de meegedragen onderstellen plaatsen, de dragers van de hemel konden die even neerzetten, de pastoor zette de ook al niet lichte monstrans op het altaar, en er werd een korte plechtigheid gehouden met bewieroking en belgeklingel bij de zegening met het Allerheiligste door de pastoor.
Na het gedeelte Dorpsstraat vanaf de kerk, was de eerste halte aan de kapel op de hoek Dorpsstraat-Nieuwbedelf, daarna ging het verder langs het Nieuwbedelf  tot aan de tweede kapel op de hoek Nieuwbedelf-Rommelsweg en via de Rommelsweg verder naar de derde kapel op het kruispunt Rommelsweg-Leemweg waarna het verder ging langs de Leemweg naar de vierde en laatste kapel op de hoek Leemweg-Dorpsstraat om zo via de Dorpsstraat terug de kerk te bereiken waar de stoet werd ontbonden en waar met het zingen van het "Te Deum" de druk bijgewoonde plechtigheid werd besloten.
Enkele bewoners in de buurt van elke kapel maakten er een erezaak van hun kapel om ter mooist te versieren en op te smukken met bloemen en brandende kaarsen en op de baan voor de ingang werden mooie bloemtapijten gelegd met originele motieven. Langsheen het hele parcours stond de andere helft van Sente, die niet in de processie meeliep, stilzwijgend en devoot, het hele gebeuren eerbiedig gade te slaan, bij het passeren van het Allerheiligste deemoedig neerknielend en een kruisteken slaand. In de nabijheid van de huizen had men rijen stoelen op het voetpad gezet waar iedereen geknield kon volgen. Op het tijdstip dat de processie uitging was het meestal prachtig weer, zonnig en warm, een hoogdag voor iedereen ! In mijn lange periode van misdienaar, toeval of niet, heb ik het nooit meegemaakt dat het regende of dat de processie moest worden afgelast.
Het was trouwens op 15.08.1898 dat Pastoor De Swaef omwille van de verzengende hitte in de voormiddag, de processie naar de namiddag verlegd had. Na deze namiddagprocessie in een broeiende hitte geleid te hebben, kreeg hij een hartaanval en overleed. En wij maar kankeren over de opwarming der aarde !


Geen opmerkingen:

Een reactie posten