dinsdag 8 april 2014

Sint-Laureins : De Kruiskensstraat en zijn vermaarde herberg "Het Kruisken"

In de tijd dat Sint-Laureins nog grotendeels op Maldegem was gericht noemde men de straat tussen de Moerstraat en het "Goed ter Vake" gelegen op het grondgebied van Maldegem, de Vakeleetstraat, de straat langs de watergang van het Vakegoed.
Er bevonden zich verscheidene vierweegsen of kruisingen van wegen op het traject. De benaming Kruiskensbrug op het snijpunt met de Kaatsweg waar een brug over de Eeklose watergang lag en de naam van de herberg Het Kruisken in de nabijheid van de kruising verderop met de Waterstraat-Kruyersweg, zijn het gevolg hiervan.
In de 19e eeuw werd de naam van het gedeelte van de Vakeleetstraat tussen Moerstraat en Kaatsweg dan ook veranderd in de Kruiskensstraat. De naam van het gedeelte verderop, alover de Boterhoeksen Kerkweg, nu Leemweg, werd afgekort tot Vaakweg. Het gemeentebestuur van Sint-Laureins besloot dan in 1846 de Kruiskensstraat te kalsyden.
De herberg "Het Kruisken", die zeer oud is, was ooit in het bezit van de familie Potvlieghe van Adegem en later van Campe Pieter-Frans opgevolgd door Campe Frans gehuwd met Blancke Caroline en daarna met Haerens Natalie, waarna Meulebroeck Alexander en diens vrouw De Geeter Virginie. Kort voor de onafhankelijkheid van 1830 speelde het café een voorname rol in het protest van de slagers en molenaars tegen het "slachtgeld" en het "maalgeld" een taks die werd geheven bij het uitoefenen van hun beroep. Bij huiszoekingen in verband hiermee verzette de "herbergbaas" zich heftig met alle mogelijke middelen.
Wijzelf herinneren ons slechts de veel latere cafébaas Charles Claeys. Als mijn vader, de facteur op ronde de obligate sociale contacten legde, en ik mee mocht om te helpen bij het bedelen van de correspondentie, klonk Charles zijn ietwat schorre, stotterende stem, onderwijl knipperend met de ogen, steevast : "Awel, binkske, wat mag het voor u zijn, een saffaarke of een laatsen ?"
Maar het Kruisken had een reputatie hoog te houden. Rond de jaren 1840, wil de overlevering, kwam een Duitser naar Sint-Laureins samen met een weggevluchte gravin. Hij kwam over Kaprijke en had daar de weg gevraagd op een kaart die hij bij zich had de plaats tonende van Sint-Laureins "in de wildernisse" In de herberg 't Kruisken omtrent halverwege de Kruiskensstraat, hield hij halt om wat uit te rusten. Volgens men zegt was hij geladen met twee zakken geld. Dit was destijds een hele gebeurtenis en de stoel waarop de man gezeten had werd een hele attractie die men kon gaan zien. Naar het schijnt hebben ze hem lang bewaard, maar uiteindelijk verdween hij toch uit het gezicht !


Met dank aan Benoni Vergauwe voor de idyllische foto van de Kruiskensstraat met "Het Kruisken"
De Kruiskensstraat heeft ook zijn drama's gekend, zo werd in 1895 een 40-jarige landbouwster tot de minimumstraf van 10 jaar dwangarbeid veroordeeld voor het doden van haar pasgeboren kindje. Ze verklaarde gehandeld te hebben uit armoede en miserie.
In de nacht van 6 op 7 mei van hetzelfde jaar is in de stal van Seraphien Van Waes een koe, sedert 3 weken gekalfd, dood gestoken en een stierken van 7 maand zo erg verminkt dat het moest worden afgemaakt.
In dezelfde meimaand werden twee knechten beide 20 jaar veroordeeld elk voor 3 maanden gevang en 50fr. boete en 40fr. schadeloosstelling omdat ze op het hof van Van Praat op 3 januari de genaamde August De Smet op het hoofd geslagen hadden.
Op 01.02.1903 vond men 's avonds tussen 8 en 9 uur Jacob De Brouwere dood op straat, schielijk overleden.
Maar er werd ook gefeest in de Kruiskensstraat. Op zondag 01.10.1899 was er een Luisterrijke eierkoers per velo ten gunste van Kruiskensstraat kermis. De inleg was 50 centiem bij Ch. De Paepe, de koers werd ingericht door de verenigde wielrijders : A., Aug., en P. Van De Rosteyne, P. Haverbeke, A. Claeys, Ed. De Neve, Fr. De Meester, C. Longueville en Alph. Longueville.
Op zondag 08.01.1911 was er in 't Kruisken taartjeskermis bij Aug. Van Hijfte, en dat de jaarlijkse kermissen zorgden voor leute en plezier, hoeft geen betoog !

Geen opmerkingen:

Een reactie posten