Sint-Laureins : De emoticons uit oma haar tijd !

De eenvoudige nieuwjaarskaarten, zonder omslag open en bloot, hebben nu wel hun beste tijd gehad ! Of wat dacht je ? Ooit moesten de facteurs tijdens de eindejaarsweken 's avonds, naar het postkantoor om de volle postzakken gevuld met kaartjes met Nieuwjaarswensen allerhande, af te halen en mee naar huis te nemen om ze bijtijds en ordentelijk gesorteerd te krijgen vooraleer aan hun ronde de dag nadien te kunnen beginnen. Uren heb ik als kind mee geholpen om op de laatste weken van het jaar de twee tot drie volle postzakken, elke dag, op de keukentafel uit te schudden en de kaarten met touwen in pakjes te binden, per straat en in volgorde van de huisnummers of de loopvolgorde van de besteller. En dit was dan nog maar voor één postronde, ronde 4 ! In die tijd waren er nog kaarten in alle vormen en afmetingen, visitekaartjes en groter formaat, onder omslag of los, want de Post was nog niet "gestandaardiseerd" en de postsorteercentra zoals Gent X waren nog bijlange niet zo automatisch, zoals ze nu zijn !                                                                                                         Vooral de los verzonden kaarten, zonder omslag, open en bloot, waren de leukste, zowel de voorkant als de achterzijde. Men had toen nog nooit gehoord van een wet op de privacy en de goegemeente was nog een hechte gemeenschap waarin de individuen meer van elkaar konden verdragen dan in onze huidige tijd. Vandaar "schimpkaarten" of satirische postkaarten over van alles en nog wat, over personen, in verband met de actualiteit, over het Belgische Leger of andere instellingen, noem maar op, waren schering en inslag. Maar nog meer waren de achterzijde van de kaarten een bron van nieuwsgierigheid, men schreef die vol tot in alle hoekjes en kantjes, zelfs tot op de afbeelding aan de voorkant !
En je mag het van mij aannemen, veel van die literatuur zou de toets der censuur niet hebben doorstaan ! Naast de klassieke roddels eisten ook de laatste nieuwtjes hun plaats op, terwijl een zekere vorm van plichtethiek ervoor zorgde dat alles binnenskamers bleef.
Uiteraard passeerden ook andere postkaarten de revue, zichtkaarten, de gewone wenskaarten, postkaarten met romantische, poëtische of  erotische foto of tekening, of nog op andere momenten tijdens het jaar bij speciale gelegenheden zoals 1 april met de obligate vis ! Soms was de voorkant echt een pareltje, soms was dit daarenboven nog versierd met glinsterende schilfertjes, wat bij het behandelen niet altijd even leuk bleek !
Ze waren de Twitter of  Instagram van die tijd, korte zakelijke berichtjes, liefdes ontboezemingen, afspraakjes of gewoon om te laten weten dat alles goed was, alles kwam aan bod !

Ook op het Vlaamse platteland stoorde men zich geenszins aan de gebruikte taal, zoals je kunt zien op bovenstaande lieftallige voorstelling van de 12 maanden van een jaar ! En bovendien was het communiceren via de Post destijds tamelijk goedkoop, afgezien van het feit dat dit praktisch de enige mogelijkheid was. De "tembers" of postzegels, die men doorgaans ook in heel wat buurtwinkels kon kopen, buiten het officiële postkantoor, gingen derhalve tijdens de eindejaarsperiode, bij vellen vlot van de hand.
En al had men toen nog van geen emojis of  smileys gehoord, moest sms of e-mail nog uitgevonden worden, toch gebruikten verliefden en verloofden vorige eeuw al, zonder het te beseffen, emoticons, weergaven van emoties door middel van een afbeelding, in zijn zuiverste vorm !

In de taal der postzegels gaf de schrijver van een bericht op de achterzijde der kaart, door de stand der zegel aan, welke zijn gemoedstoestand was ! Men had weliswaar toen niet de beschikking over evenveel emoticons : smileys of emojis als wij heden ten dage in ons digitale tijdperk, maar eens te meer is bewezen : Er is niets nieuw onder de zon ! Bewijs, de correspondentie van vorige eeuw, rond de jaren 20 !