Sint-Laureins : Kermis op Karelshoek!

Voor de 16e eeuw bestonden geen cafés zoals wij die nu kennen. Er waren herbergen die eten, rust en onderdak verleenden aan voorbijtrekkende reizigers maar die ook bezocht werden door de eigen stadsbewoners om allerlei redenen ! Het was pas begin de 19e eeuw wanneer meer en meer mensen als extra kostwinning hun voorkamer inrichtten als plaats waar men iets kon drinken, dat men sprak van café of staminee, vaak piepkleine huiskamercafés waar de huisvrouw het inkomen van haar geregeld werkloze man kon aanvullen. In Vlaanderen was op het einde van de 19e eeuw één op de zes huizen zo'n drankhuis, waar men zijn zorgen kon verdrinken en tijdelijk vergeten in de barre tijden van crisis en armoede ! Cafés waren eeuwenlang de enige openbare gebouwen in een dorp, waar de gemeenteraad zetelde, waar verkopingen en verpachtingen plaats hadden, waar hogere ambtenaren hun zitdag hielden, en ga zo maar door. Om allerhande redenen, zoals het verbod lonen van werklui uit te betalen in cafés, verhoogde taksen, strengere wetgeving op de dronkenschap, de verplichting voor de gemeenten over een degelijk gemeentehuis te beschikken, enz. verminderde dit aantal aanzienlijk, in 1998 waren in België nog ongeveer 25.100 cafés, eind 2005 nog ongeveer 19.300. Maar zelfs toen de reglementering en de controle gecentraliseerd en strenger werd, bleven toch nog vele "geheime" cafés floreren, desgevallend via de achterdeur of o.a. onder de mom van "scheerschool" bij de barbier die hierdoor een welkome bijverdienste creëerde. Ook een gezin met enkele snelle (in beide betekenissen !) dochters bleek een doorslaggevend element ! Uiteraard is het overduidelijk dat in een tijd waarin de ontspanningsmogelijkheden heel wat minder waren dan nu en de actieradius zeker van de meeste bewoners van het platteland zich hoofdzakelijk beperkte tot de naastliggende steden en dorpen, de cafés een ideale plaats waren voor sociaal contact maar helaas ook voor overdadig drankmisbruik !
Naar het voorbeeld van de jaarlijkse gemeente-kermissen, knoopten de cafés vlug aan bij die traditie en elke week kreeg men dan ook wel één of meerdere herberg kermissen of taartjes kermissen bij de één of andere waard, met daar bovenop nog een jaarlijkse straatkermis of wijkkermis ! Om de geestelijkheid niet teveel voor de voeten te lopen en hen vooral gunstig te stemmen, gooide men er na het week-end de maandag dan nog maar een dankmis tegenaan, zodat de goede zeden werd gered, en zo sleepte men bovendien nog een bonusdag uit de brand ! In elk geval aan kermissen geen gebrek ! Er zat meestal een regelmaat in de datum, maar niet altijd, zo had men Eerstestraatkermis voor 1894 de derde zondag van oktober, daarna de tweede zondag van september. Moleneindekermis ooit de eerste zondag van november, later de vierde zondag van juni, Gouvernementstraatkermis vierde zondag van juni, Oosthoek en Vuilpanne tweede zondag van oktober, Vlamingstraat tweede zondag van oktober, Kruiskensstraat eerste zondag van oktober, Middeldorpe tweede zondag van september, Moershoofde eerste zondag van oktober, Boterhoek eind juni, Comerkermis de enige die de tijd heeft getrotseerd en tot op heden nog steeds bestaat eind oktober, enz...
In Sente waar de Dorpsstraat het meeste cafés telde, kreeg men er blijkbaar niet genoeg van en deelde men de straat in drie stukken, kwestie van genoeg te kunnen kermissen ! Het middelste deel, het centrum kwam aan zijn trekken bij de winter- en zomerkermis van het ganse dorp, maar het moleneinde het stuk aan de oostkant vanaf kerk en vlamingstraat kermiste nogmaals op zijn eentje in november, later het voorlaatste week-end van juni. En het westelijk deel vanaf de Kantijnstraat tot de vaart, Karelshoek, vierde op zijn beurt nogmaals het tweede week-end van augustus ! Waar deze niet officiële naam, Karelshoek, vandaan komt heeft mij tot heden nog niemand kunnen vertellen. Maar tijdens het week-end van zat. 15 en zondag 16 augustus 1931 was er feest op Karelshoek met op zaterdag inhuldiging van Karels portret vergezeld van Karels muziek. Er was tevens nog allerlei te doen, op zaterdag was er ook koers voor alle beginnelingen, afstand 50 km. inschrijving bij Lucien Van Hecke en enveloppentrekken inleg 1 fr. per nummer bij Jules Ceulenaere, en op zondag prijsbolling en allerhande volksspelen.
Waar "de Karel" vandaan komt, wie of wat hij symboliseert, of uit wiens geest hij gesproten is en waar hij heden ten dage gebleven is, is mij en velen een raadsel, maar op onderstaande foto zie je zijn afbeelding in volle glorie met enkele van zijn volgelingen, dit bij de bevrijdingsstoet na de tweede wereldoorlog 40-45.

Van l. naar r. zie je bovenaan : Willy De Vos, -, Medard Goossens, August Reubens, Georges Reubens, Clement Reubens en - .
midden : Romaan Laureyns, Hugo De Pover en Rudolf Goossens.
onderaan : - , Florent Reubens, Lucien Van Hecke en Marcel Cauwels met DEN KAREL !