Sint-Laureins : Dertiendag en de sterrestoet

Tegenwoordig dringen profane feesten, zoals Halloween, geïmporteerd uit vreemde culturen, wel of niet uit commercieel oogpunt uitgebuit, onze eigen verworvenheden langzaam aan opzij.
Tot in de 18e eeuw, maar zeker in de Middeleeuwen was Driekoningen, vooral dank zij het "sterzingen" het populairste kinderfeest. Driekoningen is een christelijke feestdag die elk jaar op 6 januari wordt gevierd en waarop men de Bijbelse gebeurtenis herdenkt van de drie wijzen uit het Oosten die een staartster zagen boven Bethlehem en daar de pasgeboren koning der Joden gingen aanbidden. Daar deze dag de 13e dag na kerst is wordt die dan ook Dertiendag genoemd. Bij veel gezinnen is dit ook het moment om de kerstboom, die tot dan de sfeer in de huiskamer bracht, buiten de deur te zetten !
Kinderen lopen op de avond voor Driekoningen verkleed in groepjes van drie, met een kartonnen of in het beste geval een houten draaiende ster op een stok, langs de deuren al zingend in de hoop wat geld of snoepjes bijeen te krijgen. Alom bekend is het :
                  Drie koooningen, Drie koooningen, geef mij nen nieuwen hoed.
                  Mijnen ouwen is versleeeten, mijn moeder mag 't nie weeeten.
                  Mijn vader heeft het geld, op den rooster geteld !
In België wordt het hoogfeest van de "Openbaring van de Heer" gevierd op de eerste zondag na 1 januari. Sommige jeugdbewegingen organiseren een sterrestoet met kameel, herders, engelen en drie koningen met hun gevolg, voor een of ander goed doel.


In de schoot van KSA bestond in Eeklo de gewestbond "Eikels worden bomen" als studentenvereniging, met afdelingen in het Meetjesland waaronder St.Laureins. De zogenoemde studentenbond van Sint-Laureins met als naam "Sint-Gerolfsbond" was in feite maar een vakantiebond met als voornaamste doel de kameraadschap te bevorderen tussen de studenten van het dorp en ze bijeen te houden. Een kamp was niet aan de orde, er was geen proost, maar Henri Verwilst, geboortig van St.Laureins, eerst onderwijzer in het St.Vincentiuscollege te Eeklo, later seminarist, hield de vlam brandende. Robert Laureyns, Georges De Poovere, Romaan Laureyns, Daniël De Sutter, Jozef Bafort, Roland Bauwens, Joost De Henau, Roger Overmeire, Bertrand Haverbeke en Gaston Vercraeye zijn enkele namen van de toenmalige studenten. Pas in de grote vakantie van 1952 is KSA Sint-Laureins officieel gestart onder impuls van onderpastoor Vanhulle maar al even snel ter ziele gegaan en vervangen door de jeugdbeweging Chiro St.Laureins die verder zorgde voor vorming, ontspanning, sport en spel voor de jeugd. Ondertussen hadden wel enkele activiteiten plaatsgevonden zoals een trektocht naar Cadzand, deelname aan de parochiale bedevaart naar de Kleemkapel, deelname aan de plaatselijke processie, aan de gewestdag in Eeklo, maar bovenal de inrichting van de traditionele jaarlijkse driekoningenstoet ten voordele van de missies.


Al zingende trok men door het dorp, met zoals je ziet midden de bovenstaande foto een houten kameel. Het ingezamelde geld, elk jaar rond de 5000 frank ging integraal naar de missies.
                         Wij komen van 't Oosten, wij komen van ver
                          A la berline postiljon
                          Wij zijn er drie koningen met ene ster
                          A la berline postiljon
                          Van cher ami tot in de knie
                          Wij zijn drie koningskinderen
                          Sa, pater trok naar Vendelo, van cher ami


In sommige landen zoals bv. in katholieke delen van Duitsland wordt het "Sternsingen" gecombineerd met het zegenen van de woning. Men ziet in die landen heel vaak op de voordeur of op de deurlijst de eerste twee cijfers van een jaartal gevolgd door + C +M + B + en dan de laatste twee cijfers van het jaartal. Oorspronkelijk werd dit met door de priester gezegend krijt door de sterzingende driekoningen op de deur aangebracht om alle kwaad op afstand te kunnen houden nadat het huis met wijwater was gezegend. Dit liet men dan staan tot Pinksteren of langer maar tegenwoordig wordt dit aangebracht bij de eenmalige inzegening op een meer duurzame manier. Het jaartal is dit van de zegening en de letters zijn de eerste van de drie latijnse woorden die als vertaling de zegenspreuk hebben : "Christus zegene dit huis", maar het zijn tevens de initialen van de namen der drie wijzen uit het Oosten, Caspar, Melchior en Balthasar.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten